Tôi nhớ lại quà tặng ý nghĩa nhất mà người anh họ của tôi là cha Phaolô Đinh Huỳnh Hoa đã tặng cho tôi nhân ngày tạ ơn đầu đời linh mục. Trong lúc tôi đã cặm cụi để chuẩn bị cho Thánh lễ tạ ơn, thì cha bước vào nhà tôi cầm trên tay Bộ Chén Thánh và trao cho tôi kèm theo lời chia sẻ thân tình. Cha nói với tôi rằng: “anh tặng em Chén Thánh này, em nhớ rằng đây là món nợ của anh em chúng ta”. Tôi rất ngỡ ngàng về lời nói của ngài, nhưng ngài đã giải thích ngay, món nợ mà anh muốn nói với em đó là món nợ ân tình mà anh em mình đã nợ với Chúa, với ông bà tổ tiên, cha mẹ và mọi người đã yêu thương giúp đỡ để anh em mình được trở nên linh mục của Chúa. Chúng ta cùng nhau nâng Chén lễ này để tạ ơn Thiên Chúa và tất cả mọi người.
Sáu tháng sau, lúc tôi chuẩn bị rời Việt Nam để trở lại Roma tu học, cha Phaolô, người anh họ đáng kính đã ra đi và tôi cũng tiếp tục nghe lại bản di chúc của ngài trong đó có những lời chân thành mà ngài đã nói với tôi trước đây: “Tôi không nợ ai về vật chất, chỉ nợ lòng thương mến mà thôi”.
Cộng đoàn thân mến,
Ai trong chúng ta cũng đều thuộc nằng lòng câu ca dao: “Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra; Một lòng thờ mẹ, kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”. Câu ca dao rất bình dị, nhưng rất thâm thúy, bởi diễn tả món nợ ân tình mà ai trong chúng ta cũng phải trả, đó là món nợ về lòng hiếu thảo. Trong thư gởi tín hữu Roma, Thánh Phaolô đã nói “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; vì ai yêu người, thì đã chu toàn Lề Luật” (Rm 13:8).
Chắc chắn rằng mỗi người chúng ta sinh ra trên đời, dù ở địa vị nào, sang trọng hay tầm thường chúng ta cũng xuất thân từ một gia đình. Gia đình là tiếng gọi thiêng liêng và quan trọng. Gia đình là Tổ Ấm hoặc Mái Ấm, bởi nơi đây mọi người cùng nhau thắp lên ngọn lửa hơi ấm của tình yêu. Chính Chúa Giêsu giáng sinh làm người, Ngài cũng sinh trưởng trong một gia đình, Ngài cũng chọn một mái ấm của gia đình nhân loại để hòa nhập và đưa con người bước đi trong tình yêu Chúa. Tuy nhiên, để có được một mái ấm gia đình không đơn giản chút nào. Louisa May Alcott một nhà văn tài ba của Mỹ đã nói: “Khả năng tìm được cái đẹp trong những điều nhỏ bé nhất khiến gia đình trở nên hạnh phúc và cuộc đời trở nên đáng yêu”. Với Thomas Fuller, một nhà thơ và sử học cho rằng: “Lòng nhân đức bắt đầu từ gia đình nhưng không nên kết thúc ở đó”. Chúng ta biết rằng bộ ba Cha-Mẹ-Con là chiếc kiềng ba chân yêu thương để chống đỡ gia đình: “Yêu nhau trăm sự chẳng nề, một trăm chỗ lệch cũng kê cho bằng”.
Những ngày đầu năm mới, người việt chúng ta có một truyền thống cao đẹp à đầy nghĩa tình, đó là nhớ tới công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ và tiền nhân. Chúng ta phải nói rằng không có công ơn nào to lớn bằng công ơn cha mẹ, đặc biệt là người mẹ. Chữ Hiếu được mệnh danh là Đạo Hiếu không thể nào bù đắp chín Đức Cù Lao như trong Kinh Thi có đề cập đức cù lao của cha mẹ: “Cù lao vu dã” nhọc nhằn vất vả nơi đồng nội; và “bi ai phụ mẫu, sinh ngã cù lao” thương thay cha mẹ nhọc nhằn sinh ta. Ngay trong sách Huấn Ca đã khẳng định rằng: “Giờ đây, chúng ta hãy ca ngợi những vị danh nhân, cũng là cha ông của chúng ta qua các thế hệ” (Hc 44,1). Chính Chúa Giêsu đã dạy cho chúng ta một mẫu gương của tình con thảo như trong Tin mừng thánh Luca thuật lại: sau ba ngày lo việc của Chúa Cha, Cậu Hai Giêsu ở lại Đền Thờ khiến Cô Maria và Chú Giuse lo sốt vó, tìm kiếm xuôi ngược suốt ba ngày. Khi gặp cha mẹ, Cậu Hai Giêsu mau mắn “đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài” (X. Lc 2:51).
Ai trong chúng ta cũng có cha mẹ, trong một vài trường hợp đặc biệt nào đó thì có cũng có những người không được cơ hội sum vầy bên cha hoặc bên mẹ, còn lại chúng ta được hưởng hạnh phúc bên cha và bên mẹ. Hạnh phúc và những phúc lành chúng ta có được do Chúa ban, đó là chúng ta phải thực hiện cách cụ thể và chân thành về trách nhiệm của tình con thảo đối với cha mẹ: “Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa, ăn ở theo đường lối của Người. Công khó tay bạn làm, bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may” (Tv 128:1-2). Con cái hiếu thảo, sống đạo lý tốt lành và bước đi theo lời chỉ dạy của Tin mừng, thì cha mẹ thấy an tâm, gia đình có được sự ấm êm và hạnh phúc: “Hiền thê bạn trong cửa trong nhà khác nào cây nho đầy hoa trái; và bầy con tựa những cây ô-liu mơn mởn, xúm xít tại bàn ăn. Đó chính là phúc lộc Chúa dành cho kẻ kính sợ Người” (Tv 128:3-4).
Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta rằng: “Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ…” (Ep 6:1-3). Với các bậc sinh thành, ngài khuyên bảo: “Đừng làm cho con cái tức giận, nhưng hãy giáo dục chúng thay mặt Chúa bằng cách khuyên răn và sửa dạy” (Ep 6:4). Ngay trong bài Tin mừng của Thánh Matthêu, Chúa Giêsu đã làm sáng tỏ giá trị truyền thống mà người Pharisêu và các kinh sư đã đảo ngược, Ngài nói: “Thiên Chúa dạy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ thì phải bị xử tử. Còn các ông, các ông lại bảo: ‘Ai nói với cha với mẹ rằng: những gì con có để giúp cha mẹ, đều là lễ phẩm dâng cho Chúa rồi thì người ấy không phải thờ cha kính mẹ nữa’. Như thế, các ông dựa vào truyền thống của các ông mà huỷ bỏ lời Thiên Chúa”.
Những dịp xuân về, thật hạnh phúc cho những ai còn cha còn mẹ mẹ, nhưng hãy chú ý rằng: Khi bạn có hành vi hay làm việc gì, cha mẹ đang mong bạn làm theo con đường của Chúa. Hay khi bạn đang uống ly nước giải khát, hãy nghĩ xem cha mẹ thường uống gì. Khi bạn mặc những bộ quần áo đắt tiền hàng hiệu, xin hãy nghĩ xem cha mẹ bạn thường mặc ra sao. Khi bạn thoải mái chi tiêu, hãy nghĩ đến những thứ cha mẹ bạn thường dùng thế nào. Cha mẹ đã vì chúng ta mà bỏ bao công sức, đổ bao hạt mồ hôi, đều chỉ vì mong cho bạn có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Xin hãy yêu quý cha mẹ và cố gắng giữ trọn chữ hiếu cho xứng đáng là người con. Hãy hành động ngay khi cha mẹ còn sống, cụ thể là ngay trong dịp Tết này, biết đâu bạn không còn kịp nữa đâu!
Tết đến bình an nhờ Thiên Chúa
Xuân về hạnh phúc với Thánh Gia.
