Bác Thằng Bần!!!

Chắt Năm Bình Giạ

Thật là tức hết nước nói bà con ạ! Chắt Năm tui chỉ muốn bỏ nhà đi cho rồi! Nhưng nghĩ lại, đi đâu bây giờ? Mỗi lần có chuyện bực mình mà lại có ý nghĩ bỏ đi thì cái đám nhóc nhóc mới lên nó có bỏ nhà đi hoang dăm ba ngày mần răng mà nói hấn được!

Tức thì nói vậy chứ ai mần dại rứa bà con hầy! Cái chuyện tức này cũng do thằng con trai mà ra. Lâu lắm rồi Chắt Năm tui chẳng để ý chi đến cái sinh hoạt riêng tư của hấn, cứ nghĩ hấn đi cua gái nên đi khuya về trễ, chứ có ngờ đâu hấn mần bạn với thằng bần, cái thằng “bần” này Chắt Năm tui quẹt mô mà viết hoa, vì chẳng phải là thằng mô con tê chi cả, mà là một “hình dung từ” ám chỉ cái nghèo! (Thấy Chắt Năm tui văn hoa chữ nghĩa không bà con!!!)

Chuyện là thằng con trai lớn, khi không hấn chạy xe đi biệt tăm biệt tích mô mấy ngày, ngay cái ngày đầu tiên, mẹ hấn đã gọi, đã nhắn lung tung vô trong phôn tay của hấn, mà hấn chẳng mô tê chi hết, cái phôn xịn của hấn mấy trăm nghìn chứ ít à! Chẳng lẽ mất sóng? Rứa mà chẳng thấy động đậy chi cả. Mẹ tổ nó! Cái phôn dùng là những khi cần thiết, rứa mà khi cần nó lại không reng không réc chi mới bực mình chớ!

Mụ vợ Chắt Năm hoảng lên, chạy xe đến mấy nhà đứa bạn hỏi thăm cũng chẳng xơ múi chi! Ba ngày sau một thằng bạn của hấn chở hấn về, tấp xe trước ngõ hấn vừa trụt xuống là thằng bạn hấn cũng dông ngay. Lò mò đi vô nhà, thấy dáng bộ như ục một đống, mụ vợ tui mới hỏi nó:

– Đi mô mà biệt tăm biệt tích rứa con? Gọi cũng không thấy nói chi cả, còn cái xe Dream mô rồi, răng không thấy?

Hấn chẳng nói năng chi, đi một mạch vô buồng đóng cửa im lìm. Chắt Năm tui sốt tiết dằn không được đến bên cửa đấm một cái rầm rồi hỏi:

– Mi câm hả? Mẹ mi hỏi đi mô về cũng không nói, xe mô rồi cũng không nói! Tau vạng cho một trận dừ!

Hấn cũng cứ nằm im ăn vạ, Chắt Năm tức mình tui đạp một cái cánh cửa văng ra, không biết ra răng bình thường thì mần chi mà cái cửa bản lề sắt nứ đứt ra được, có lẽ cái máu nóng trong người nó dâng lên ra răng mới mạnh ra rứa. Cái cánh cửa văng ra đánh rầm một tiếng rung cả nhà. Mụ vợ Chắt Năm nghe rầm rầm như rứa mới chạy ra mếu máo giữ lấy tay tui:

– Thôi anh ơi! Mần chi mà ầm làng ầm xóm như rứa! Chi thì chi rồi con nó cũng nói chớ mần răng hấn câm được! Anh mần ra ri hấn lại bỏ nhà đi nữa thì mần răng?

Chắt Năm tui vẫn chồm tới thằng con, lạ lùng hấn cứ nằm trơ ra trên cái giường chẳng nhúc nhích chút chi cả.  Mụ vợ thì lại lôi kéo tui ra ngoài. Chắt Năm tui thấy thằng con nằm im càng tức lộn ruột, nửa tức nửa nghĩ lại mình làm quá mức hấn lại nóng máu liều mình mần dại nữa thì “ngu cả đám!” Ra rứa là Chắt Năm tui đành bước ra ngoài, cái tức làm Chắt Năm tui thở hổn hển như bò kéo xe, còn mồ hôi mồ hám thì ướt như mới tắm xong dưới ao lội lên!

Cấy chi rồi cũng lòi ra, chỉ một bữa sau là tui nghe mụ vợ tui sụt sịt nói với Chắt năm tui:

– Con hấn dại quá! Hấn nói theo bè bạn đánh bạc cầm mất cái xe rồi! Thôi thì ra răng chuyện cũng lỡ rồi! Anh đừng nóng mà lại sinh chuyện, để em tính coi răng rồi chuộc xe về!

Chắt Năm tui nghe mụ vợ nói xong mà tức quá trào nước mắt! Thực là từ thuở cha sinh mẹ đẻ tới dừ, chưa khi mô mà Chắt năm tui lại uất ức đến như rứa! Cho nên Chắt Năm tui mới nói là tức quá muốn bỏ nhà đi là ra rứa đó!

Nghe nói thằng con đánh bạc cầm xe, Chắt Năm tui nổi nóng lên:

– Chuộc cái chi mà chuộc để cho mất cha hấn đi cho rồi! Tui mà chuộc về tui cũng đem tui đốt đừng có nói!

Nói thì nói rứa chơ mần răng mà đốt được! Chỉ tức cái là thằng con dại dột đem của mồ hôi nước mắt đi mà đánh bạc! Chắt Năm tui đêm nằm ngủ không được, ra răng mà thằng con nhà mình lại dại dột đến độ đánh bạc bán rẻ cái xe, chơi chi thì chơi, ít ra cũng biết nghĩ một chút chớ! Cái xe do tiền cha mẹ bỏ ra mua, rứa mà say máu đánh bạc bán luôn, càng nghĩ Chắt năm tui càng muốn kéo cổ thằng con ra mà dần cho một trận, chết thì chết cha hấn cho rồi, sống mà cứ cờ bạc thì cả đời húp cháo!

Mụ vợ nằm kế bên thấy Chắt Năm tui trăn trở không ngủ được bèn nhẹ nhàng nói:

– Mình ạ, cái lớp choai choai bây giờ trổ trời trổ đất lắm, nỏ riêng chi một chắc con mình mô! Thằng Diệc con mụ Khuây cuối xóm mới học lớp 11 chơ mấy, rứa mà cũng đi chơi mô mất tang mấy ngày rồi về cũng nỏ còn xe nữa! Không biết ra răng mà Bình Giạ mình độ rày con cái nó hư hỏng nhiều ra rứa hầy?

Chắt Năm tui nghe xong thở dài trả lời:

– Mẹ mi nói chỉ có lớp choai choai mà thôi nư? Tết rồi thiếu cha chi đứa đầu hai thứ tóc mà cũng bán xe đánh bạc đó!

– Nỏ mần răng mà tiệt được cái tệ ni! Cả làng to nhỏ chi cũng nhiều người đánh bạc lắm!

– Tui mà mần quan là tui triệt cái một!

– Mần răng mồ?

– Thằng mô đánh bạc bán xe, bán đất gây lộn xộn gia đình là tui bắt lên xã, tui hỏi hấn có ăn không? Ra răng hấn cũng nói là ăn, ai mà không ăn thì ra răng mà sống! Rứa là tui cho treo mỏ hấn lên, chắc chắn là hấn nói răng lại mần rứa? Tui sẽ nói là tiền bạc để cho gia đình sinh sống ăn uống trang trải chi phí, anh đem đi đánh bạc rồi, dừ thì treo mỏ lên là đúng quá chơ chi nữa! Chứ muốn vừa ăn vừa đánh bạc thì ông cố Nội anh cũng nỏ có tiền mà ăn nữa chứ nói gì cho con đi học đi hành!   

– Nói thì dễ chứ mần thì khó lắm, thằng Xeo đánh bạc cha nó cột cẳng lại nện một trận tưởng chết đến nơi, rứa mà mấy tháng sau lại lăn vô sòng bạc rồi!

– Mẹ mi nói đúng, mụ Hai móm chồng đánh bạc bán xe, mụ mần ầm ĩ cả làng xóm lên, cuối cùng mụ dắc con về ngoại mấy lần, nhà cửa như cái chòi rách, rứa mà hấn cũng có chừa mô! Tui mà rứa tui chui xuống lỗ nẻ cho rồi, bà con cười cho thúi “trôốc” mà không biết! Chắt Năm tui nói chuyện với mụ vợ cả đêm về chuyện đánh bạc, chuyện mần răng với thằng con, cuối cùng Chắt năm tui đành nói:

– Thôi mẹ mi ơi, ngủ đi mai mà đi mần, mình lo cho thân mình cái đã, mấy thằng đánh bạc kệ cha nó! Từ xưa tới dừ có phải là mấy đứa đánh bạc không biết mô! Đứa mô cũng biết cờ bạc chỉ có đem tiền nhà đi mà cúng, chứ có khi mô đưa tiền về mô! Rứa mà cũng cứ trằn vô đánh!

Chắt Năm tui buồn như đứt ruột! Thằng con lớn đánh bài đánh bạc, mấy đứa em nó biết rồi ra răng đây, hay là cũng theo anh nó. Thằng to không theo cha theo mẹ mần ăn mà lại theo mấy đứa hư hỏng đánh bạc, thì mấy thằng nhỏ chưa chắc theo ai! “Đầu đi đuôi lọt!” anh ra rứa thì em chưa biết ra răng!

Cái dụ đánh bạc còn làm thêm một tệ nạn bốc lên nữa! Đó là ăn trộm ăn cắp! “Tứ đổ tường” mà! Hồi xửa hồi xưa Chắt Năm tui còn choai choai có khi mô ra khỏi cửa mà phải đóng lại khoá mấy lần như bây dừ! May chi siêng thì khép hờ lại một cái cho có gọi là không có ai ở nhà! Có khi đến nhà người quen cửa ngõ mở toang hoác, đi từ cửa trước ra cửa sau, kêu rầm lên cũng nỏ chộ ai! Ra tận sau vườn mới thấy loi ngoi cuốc đàng sau vườn. Thấy hay chưa nạ! Hồi xưa ra rứa đó, bây dừ đi mô là lo đó, không biết về cái tivi, cái quạt điện hay cái đầu DVD còn nữa hay không! Thiếu chi nhà xe Dream, xe riếc khóa cổ khóa cẳng đàng hoàng, nhưng có khi hở một chút là bay mất tang mô rồi!

Chắt Năm tui còn nhớ hồi còn nhỏ đi bò, mùa mưa đường lầy sục bùn đi lại rất chi là cực, chiều chiều sắp túi, Chắt Năm tui bèn cột cả hai con bò ở lại trong rãy, nơi vạt đất hoang, sáng mai vô thay chỗ cho nó, chứ dắc bò về đã cực còn cái chuồng bò cũng chẳng khô ráo chi! Rứa mà cả chục lần để bò đó mà có chi mô!

Nói chuyện ăn trộm phải kể đến bây giờ là nửa trộm nửa cướp nữa bà con nạ! Bà con Bình Giạ mình “rởn tóc gáy” cái dạo ăn trộm tiêu, tổ cha thằng ăn trộm, nó cắt ngang bụi tiêu đem đi chỗ khác trảy hột, bụi tiêu chắt chiu chăm bón hai ba năm mới lên được ra rứa mà hấn cắt ngang, ác thật! Chắt Năm tui nghe tận tai một anh trồng tiêu trong rãy kể lại, một bữa trời sắp túi anh ngứa chân mới đi vô rãy, có lẽ trời trăng sáng mờ mờ làm anh nhớ vạt tiêu đang sây trái nên vô coi luôn cho đỡ nhớ, đến nơi anh thấy ba bốn đứa đang hái trộm tiêu, mấy thằng trộm cũng có xa lạ chi lắm cũng xóm trên xóm dưới chi đó, thấy bị bắt quả tang, một thằng bặm trợn còn gân cổ cãi:

– Tui mới bước vô đây, chưa có bứt chi tiêu của anh, tui mà nghe nói lung lung hay là công an mần lôi thôi là đám tiêu nhà anh tui bứt sát gốc đừng có trách!

Rứa là đành ra về ngậm miệng vì lo vạt tiêu bị cắt gốc! Ra rứa đó bà con nạ!

Trộm cắp cũng nỏ kể chi đạo nghĩa, ngay cả nhà thờ tụi hấn cũng vô đục cửa nhà Tạm lấy chén Thánh, rồi dây đồng cột thu sét nhà thờ cao ngất nghểu rứa mà hấn cũng leo lên lấy tuốt luốt!

Thời buổi ra răng nứ, chơ ngày xưa mần chi có ra ri! Của rớt ngoài đường lắm khi lấy còn không dám nữa mà! Chắt Năm tui nghe một bà kể lại, khoảng năm một chín bảy hai, bảy ba chi đó, bà đi ruộng còn lận lưng mang theo mấy cây vàng, vì nhà cửa có cái chi khoá mô, nên đi mô cũng bỏ trong cái đãy nhỏ lận lưng cho chắc cú, có một lần giữa trưa đi ruộng về một hồi thì nghe Cha xứ a-lô trên tháp chuông nhà thờ:

– A lô, thông báo cho bà con biết, có người nhặt được một số tiền, nếu ai mất thì lên nhà xứ mà nhận lại!

Bà đó nghe a lô như rứa, mới rờ lưng quần thì trời ơi, cái túi mất cha hấn đi đàng mô rồi! Còn lo là ai đó thì được tiền mà mình thì mất vàng, ra rứa là toi đời rồi! Nhưng mà cũng ba chân bốn cẳng chạy lên nhà Xứ hỏi coi ra răng! Có chi thì lại nhờ Cha thông báo dùm cho là mình vừa mất vàng, may ra tìm lại được, vừa chạy vừa đọc kinh cầu xin mần răng mà tìm lại được, chứ mất luôn rồi cũng nỏ biết nói ra răng với người nhà. Lên nhà xứ, Cha Xứ hỏi:

– Bà mất từng mô tiền?

Bà trả lời:

– Thưa Cha chơ con không mất tiền! Mà con mất mấy lạng vàng, sáng ni đi rọng giắt trong lưng, mấy năm rồi ngày mô cũng rứa mà không rớt, bữa ni răng mà về nhà không thấy mô nựa! Nghe Cha rao ai đó được tiền nên con nhờ Cha rao dùm ai được mấy lạng vàng của con thì cho con xin lại!

Cha Xứ lại hỏi:

-Rứa thì bà mất mấy lượng vàng ra răng để Cha rao cho?

Bà mừng quá kể ra:

– Dạ được chừng ba lạng cha ạ! Hai lạng rưỡi vàng lá, còn bốn chỉ nữa là vàng nhẫn, bốn cái nhẫn vàng ta luôn, con cột lại bằng chạc chỉ đen!

Cha Xứ cười:

– Có từng đó mà thôi à?

Bà cười mà như mếu:

– Dạ thì Cha coi, mần rọng mần rãy thì được mấy chư! Vàng ni là nhờ nhà con đi lính, mỗi lần lãnh lương là ông ấy dặn góp đó mà mua chút vàng cất đến khi mô con cái to lấy vợ gả chồng bán mà lo cho nó. Dừ coi như mất cả rồi Cha nạ!

Nói đến đây bà khóc hu hu luôn, Cha Xứ thấy vậy liền mở tủ lấy cái đãy nhỏ đưa cho bà:

– Đây này, vàng của bà đây này! Bà đếm lại coi có sứt mẻ chi không này!

Bà tròn mắt ngạc nhiên vô cùng:

– Có thật không Cha? Răng Cha rao ai đó được tiền chơ không phải vàng?

– Cha rao thì rao ra rứa, ai mất chi thì họ biết chớ! Bà nói đúng phóc cái bao đựng mấy lượng, mấy chỉ vàng đó. Đúng là của bà rồi! Này, đào cái lộ mà chôn sau hồi nhà chắc ăn hơn, chơ mà ngày mô cũng lận cũng đeo thì chắc chắn có ngày rớt nữa cho mà coi! Chị nớ nói với Cha chị đi ruộng về thấy cái đãy rớt giữa đường đất bột lem lấm cả, chị ta lấy lên thấy nằng nặng, mở bao ra thấy vàng, chị lật đật không đi về nhà mà lên thẳng nhà Xứ đưa cho Cha đó!

Chuyện ngày xưa thì ra rứa, chơ dừ thì chưa chắc người lặt được đem trả. Nói rứa chứ thời nào thì thời, người tốt vẫn nhiều, vẫn là đa số, người xấu chỉ đếm trên đầu ngón tay thôi, chỉ có điều “con sâu làm rầu nồi canh”, cả làng cũng chỉ vài ba chục tay cờ bạc chơ cũng có nhiều chi lắm mô, cỡ như con mình chỉ là “tay mơ”, cầu răng cho hấn hiểu là tiền bạc mồ hôi nước mắt mần ra thì phải biết chi tiêu cho đúng chỗ, chơ đem vô chiếu bạc thì núi tiền cũng mất toi!

Chắt Năm tui nghĩ đi nghĩ lại mấy hôm, cuối cùng đành phải dịu giọng nói với thằng con:

– Cha ông nhà mình có ai đánh bạc mô con mồ! Mà dù có đánh đi nữa thì đến đời con cháu nhà mình cũng hiểu ra là cái tệ đó xấu nhất trong các cái xấu! Con không nghe người ta nói à, cờ bạc, rượu chè, trộm cướp, trai gái…mấy thứ đó nó dính chùm với nhau. Nó dính với nhau ra rứa đó, mà mình để nó dính vô cả đời mình thì còn chi nựa mà nói, chỉ có nước chết con ạ!

Thằng con nó cũng im im, không biết đầu óc hấn có mở ra mà nghe không hay lại chứng nào tật đó thì có lẽ Chắt Năm tui rộc người đi mà chết mòn vì con cũng nên! Nghĩ cũng ngược đời, nhiều nhà vợ con cứ ngay ngáy lo chồng lo cha đánh bạc bán nhà, bán xe, bán đất…còn nhà Chắt Năm tui thì hai ông mụ lại cứ lo cái thằng con dở chứng cầm xe lần nựa!

Thời buổi “người khun của khó”, làm ăn chi cũng nỏ dễ dàng! Ông cha mình ngay tê có nói “bần cùng sinh đạo tặc”, nhưng nói cho ngay khó thì khó chứ cũng nỏ đến nỗi đói ăn mà đi ăn trộm, thực ra hầu hết là “ăn chơi sinh ra ăn trộm”, Chắt Năm cũng lo thằng con ăn chơi quen thói như rứa rồi ra răng cũng đi ăn trộm! Bình Giạ mình đã có những nhóm kết bè kết đảng đi ăn trộm, từ trộm vặt con gà đến ăn trộm tiêu trong vườn, xe dựng trong nhà, tiền cất trong tủ, đến cả chạc điện giăng trên cọc!!! Trách chi mà mấy cha đạo Hồi có luật chặt tay mấy thằng ăn trộm bị bắt quả tang! Ác thì ác thật nhưng có rứa mới chừa được, chặt mất tay rồi thì tay mô mà ăn trộm!!!  

Chưa hết cái lo ni thì sang cấy khác, mới túi hôm qua uống cà fê tán phét, Chắt Năm tui lại nghe nói nước ngoài đầu tư vô vùng Hồ Tràm, Hồ Triếc gì đó gần nơi suối nước nóng Bình Châu thì phải, đổ vào cả mấy tỉ đô la để xây lên một sòng bạc rất chi là vĩ đại!  Nghe nói vĩ đại là Chắt Năm tui nghĩ chết cha rồi! cấy chi mà nghe nói vĩ đại là thấy sụp rồi! Nhất là lại cái sòng bài vĩ đại nữa mới mau sụp đó chớ!

Chắt Năm tui nói rứa mà mấy thằng bạn ngồi cùng uống cà phê không hiểu cười:

– Mi tưởng là sòng bài họ xây gạch đôi gạch ba như mấy cái nhà cao tầng mà thôi nư! Bây dừ họ đổ bê tông từ trốc đến gộc, sắt thì nhằng nhịt như mạng nhện, có nằm ở chỗ động đất như Nhựt Bổn cũng không trúc được, chơ nói chi đến vùng đồng bằng Việt Nam nhà mình! Xây nhà cao tầng ở Việt Nam là giống như đặt lưng nằm trên giường nệm đó chơ! Có sụp cũng còn khuya!

Chắt Năm tui cũng không muốn giải thích thêm nữa chỉ cười cười:

– Vĩ đại là sụp hết! Sụp hết!

Bà con nghĩ coi, xây sòng bài lên là dân giàu dân nghèo gì cũng nhào dô kiếm ăn, dân nghèo thì kiếm được dăm ba đồng cũng vào cho biết thử thời vận, thua hết thì kiếm chác bằng cách chôm chỉa chơi tiếp…dân giàu đại gia thì đánh bạc, đánh bạc thua thì cần đấm bóp thư giãn cho khỏi nhức trốc! Rứa là từ chỗ xoa bóp đến cái chỗ…Rứa là con gấy tha hồ mà mần tiền! Cái cục “cờ bạc, rượu chè, trộm cướp, trai gái đĩ điếm, xì ke…thế nào cũng cũng đứng chụm mà! Cha ông mà nói rứa là không trật mô!

Càng nghĩ Chắt Năm tui càng buồn, răng mà làm cha mẹ như tui cứ lo con cái ăn chơi đàn điếm hư mất cả đời, còn mấy ông cha mẹ dân họ nỏ lo chi hết rứa hầy! Chắt Năm tui nói sụp là sụp cái nhân tâm, sụp cái đạo đức đó mà, cái chốn ăn chơi vĩ đại nổi lên là trước sau gì cái nhân tâm cũng sụp, chơ mà nói cái sòng bài nó sụp đi thì còn chi phải nói nựa, phúc đức quá đi chơ!

Chắt Năm Bình Giạ