Nhiều người ở phương xa khi nghĩ về Bình Giã chắc chắn ai cũng cho là một vùng đất cây trái sum suê, rau xanh tươi tốt quanh năm.Thật sự Quê Hương Bình Giã khu dân cư nằm trên ngọn đồi thoai thoải, bắt đầu từ ruộng lúa tới Họ Vĩnh Lộc theo triền dốc lên Vĩnh Phước qua nhiều Giáo họ nữa tới Ngọc Sơn ra khỏi làng là ruộng lúa tiếp. Quê Hương Bình Giã chỉ có mùa nắng và mùa mưa rõ rệt, mùa mưa giếng nước dâng cao, mùa nắng nước rút xuống có nơi sâu trên hai chục mét, đồng khô cỏ cháy (về hướng Bắc, ruộng nay có nước thuỷ lợi). Bốn loại nông sản chủ lực của Bình Giã là Hồ tiêu, Cà phê, Lúa và Bắp (Ngô). Vì thế,người dân Bình Giã cứ nghĩ xách một ký tiêu hay cà phê ra chợ mua đủ loại rau tha hồ ăn, chẳng phải trồng rau chi cho mệt (mất công). Mỗi buổi sáng sớm từng đoàn xe chở rau vào chợ Bình Giã bán mà không biết nguồn gốc xuất xứ.Tâm lý của bà con ta tới đâu hay tới đó, miễn là có rau rẻ về ăn là được và theo thống kê có thể báo động là 90 phần trăm dân Bình Giã không trồng rau nên họ tiêu thụ nguồn rau không rõ ràng. Một sự cảnh báo là lượng rau muống trồng gần khu công nghiệp hấp thụ nước thải độc hại nhưng nhìn rất xanh tươi, rau muống trồng dọc sông, kênh hôi thối thành phố và chưa kể người ta xịt thuốc kích thích tăng trưởng có hại cho cơ thể và là một trong những chất nhiễm độc qua nguồn rau cho người dân Bình Giã.
Thưa quý bà con, nếu vạt rau trồng ở ngoài ruộng hay rẫy thì quá xa nhà, bất tiện đi về, bò me phá hoại và dụng cụ máy móc tưới khó khăn. Vậy chi bà con ta trồng một vạt rau nho nhỏ phía sau hay bên hông nhà cho thuận lợi mọi đàng. Vạt rau gồm có ao rau muống, giàn mướp hay giàn bầu, rau thơm đủ các loại, giàn rau mồng tơi và ít bụi ớt hiểm cay xé lưỡi.
1/ Cách làm ao rau muống.
Bà con đào miếng đất dài 5 mét, rộng 3 mét, sâu 50 cm (hoặc 30cm thì đắp bờ cao), gạt đất mặt dưới cho bằng và lặt hết rễ cây mẻ chai nếu có, sau đó ra chợ mua một tấm bạt ny lông không thấm nước (có thể dùng bạt phơi nông sản) dài 6,10 m, rộng 4,10 m và lót dưới rồi bẻ cong bạt ngược lên bốn phía cao 55cm, lại bẻ ngược ra 10 cm xong lấp lớp đất hỗn hợp (gồm đất mặt đã được đào trộn với phân chuồng hoai) cao khoảng 25 cm, khi đó tưới nước mực nước cao khoảng 15 cm. Mua vài chục bó rau về ngắt đọt còn khúc già đem cấy vào ao với khoảng cách 15 nhân 20, mỗi bụi ba bốn cọng hoặc đúc hột (nhớ không tưới nước ngập đến khi rau tốt) mỗi lỗ bốn năm hột
a/ Lợi điểm;
– Bạt ny lông lấp dưới đất rất bền.
– Rau muống nước ăn rất ngon và giòn.
– Nước bị nhiễm độc bởi thuốc trừ cỏ và sâu không thấm vào được.
– Tiết kiệm nước tưới vì không thấm ra ngoài.
– Rau phát triển rất mạnh, cắt lớp này quăng phân (nếu là phân hoá học nên sau 15 ngày mới cắt) lớp khác lên rất mau.
2/ Giàn mướp hay bầu bí
Bà con dựng một giàn mướp dài hơn 5m,rộng hơn 3 m và cao hơn 2 m,dựng về hướng Nam vì mùa nắng ở Bình Giã mặt trời chệch về hướng Nam để che bớt nắng gắt vào ban trưa cho rau muống. Đào 2 hố sâu 50 cm, rộng 80 cm ở sát ao rau muống để rễ cây mướp hưởng độ ẩm mát.
Phía dưới giàn mướp bà con cho phân chuồng trộn với đất rồi trồng rau diếp cá, lá lốt và rau thơm các loại (giàn mướp phải hơi cao để có ánh nắng ban mai).
– Lợi điểm: Khi tưới rau thơm dưới giàn mướp, rễ mướp hưởng được lượng nước nên giàn mướp rất sum suê, rau thơm xanh vì tránh được nắng gay gắt.
4/ Giàn mồng tơi.
Bà con cắm một hàng tre hoặc nhánh cây về phía Tây (mặt trời lặn), đào một rãnh sâu 20 cm rộng 20 cm sát ao rau cho đất hỗn hợp vào rồi đúc hột mồng tơi cách 10 cm một hai hột là có rau nấu canh.
5/ Những điều nên tránh:
– Không nên dùng cuốc ba chỉa hoặc bàn vét nhưng không được đào sâu gây lủng bạt.
– Mùa nắng ít sâu rầy và nấm bệnh nên dùng tay diệt chúng
– Nếu có xịt thuốc nên xịt thuốc sinh học (diệt động vật máu lạnh, không hại cho động vật máu nóng: người và súc vật).
Bà con thử tạo VƯỜN RAU NHỎ này ít tốn kém và luôn có rau sạch vệ sinh, một nguồn dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Vì 90% dân Bình giã không xử dụng internet nên bà con có ai đọc bài này nếu cảm thấy hiệu quả thì xin phổ biến cho những người khác (in ra nhiều bản).
